Мәселе
-
Тілі неге кеш шығады?
Таныс келіншектің 40 жасында дүниеге әкелген бесінші баласы үш жастан асса да тілі шықпады. Алдыңғы төрт баласында ондай қиындық болмаған, олар қалыпты жағдайда дамып, бір жасында былдырлап, екі жаста анық сөйлеген. Ал кенжесі төрттен аса ғана бір жастағы баладай буынға бөлінген дыбыстарды айтуға икемі зорға келген. Сөйтіп логопед, невропатолог дәрігерлерді жағалап, массаж жасайтын емшілерге де жиі барып жүрді. Соңғы жылдары…
Жалғасын оқу -
Дәстүрді туризмге бейімдейік
«Бабаларымыз осыдан 5 мың жыл бұрын жылқыны қолға үйреткен» деп бәріміз де ауыз құрғатпай айтуға келгенде алдымызға жан салмаймыз. Бірақ сол ұлы істің жалғасын іспен көрсеткенге келгенде аузымызды қу шөппен сүртеміз. Өйткені сол бабалардың бүгінгі ұрпақтары – қозы көрсе қорқып қашатын, құлын көрсе крокодил көргендей үрпиіп, бұзау көрсе құбыжық көргендей шошитын халге түсті. Бұрын қазақтың өзі асау, аты жуас еді.…
Жалғасын оқу -
Жастар смартфоннан бас тарта ала ма?
Күнде үйден шығып бара жатып, лифтіде жолыққан балалардың, бозбала мен бойжеткендердің смартфонына шұқшиып қарап тұрғанын көремін. Олар лифтідегі адаммен амандаспақ түгілі, есік ашылғанда сыртқа шығуды ұмытып кетеді. Кіндігі гаджетке «байланып» туған Z ұрпақ айналасына назар аудармайды. Себебі олар қаршадайынан смартфонды «еміп» өскен. Номофобияның («no mobile phone phobia» – «ұялы телефоннан айрылып қаламын ба деген қорқыныш») құрбаны болған ұрпақты бір жағынан…
Жалғасын оқу -
Бала неге ашуланшақ?
Бүгінде Астана қаласындағы психологиялық қолдау орталықтарына жүгінетін тұрғындардың саны айтарлықтай артты. Әсіресе жасөспірімдер арасындағы психологиялық қиындықтар, әлеуметтік қысым, мектептегі буллинг, ата-ана мен бала арасындағы түсініспеушілік ең жиі көтерілетін мәселелердің қатарына еніп отыр. Осы мәселе бойынша Нұра ауданы бойынша балаларға және ата-аналарға көмек көрсететін кеңес беру кабинетіне барып, ондағы мамандармен тілдесіп қайтқан едік. Буллинг деген бүлік тоқтамай тұр Аталмыш орталық қала бойынша…
Жалғасын оқу -
Псевдопсихологтарға қалай тыйым саламыз?
Қазіргі таңда Қазақстанда психологиялық көмекке сұраныс айтарлықтай артып отыр. Бұл үрдіс қоғамның дамуына оң әсер еткенмен, тиісті заңнамалық және кәсіби бақылау болмаған жағдайда, психологтар мен коучерлер қызметінің реттелмеуі азаматтардың психикалық және әлеуметтік қауіпсіздігіне қатер төндіруі мүмкін. оңғы жылдары көптеген азаматтар психолог немесе коуч қызметін көрсететін, бірақ кәсіби білігі жоқ тұлғалардан зардап шеккені туралы жиі шағымдануда. Мұндай жағдайларда жеке өмірге қол…
Жалғасын оқу -
Астанадағы миграция: болжам мен шешім
Астанаға өңірлерден көшіп келушілердің саны тез өсіп келеді. Ұлттық статистика бюросы (ҰСБ) жариялаған ресми дерекке сүйенсек, 2025 жылдың 1 қазанындағы мәлімет бойынша елорда халқының саны 1612512 адамды құраған. «Астананың халқы шектеусіз өсе бере ме?» деген сауал билік тізгінін ұстағандарды ғана емес, бас қалада тұратын кез келген адамды ойландыратыны анық. Өйткені Астанаға өңірлерден көшіп келушілердің саны тез өсу үстінде. Ұлттық статистика…
Жалғасын оқу -
Кино тілін шұбарлауға тоқтам бола ма?
Кино – адамзат өркениетіндегі ұлы өнер. Ал өнер – халықты ізгілікке, мәдениетке, әдепке тәрбиелейтін құрал. Оны ұлттық идеология тетігі ретінде де қарастырамыз. Бүгінгі кейбір қазақ кинолары сол тәрбие құралы болудан қалды. Себебі қаптаған жекелеген кино түсірушілер мемлекеттік тіл саясатына қарсы келетін дүниелерімен кинозалдарды толтырып, тілі шұбар, боқауыз сөздері бораған туындысымақтарымен өскелең ұрпақтың туған тілі мен қазақы дүниетанымын байытуға кері әсер…
Жалғасын оқу -
Тыйым салынған темекі неге азаймайды?
Электронды темекі қайдан шықты дерсің. 2004 жылы Қытайдың Хон Лик есімді фармацевті осы дүниені сатылымға шығарған екен. Содан бері нарықтан түскен емес. Вейптің жаңа түрі шықса тұтынушылардың «алақайлап» қуанып, пайдаланғанша асыққан кездерін көрдік. Біздің жастар өзгенің қаңсығын таңсық қылып алған сыңайлы. Елімізде 2024 жылдың 20 маусымынан бастап вейп саудасына тыйым салынды. Бұл хабарды естігенде жастар қауымының ұнжырғасы түсті. Қолжетімді бағада…
Жалғасын оқу -
Жасанды интеллект және авторлық құқық
Кеше Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Жасанды интеллект туралы» Заңға қол қойды. Жасанды интеллект (ЖИ) өміріміздің барлық саласына дендеп еніп келеді. Алайда ЖИ-ді қолданудың шекарасы қай жерге дейін баруы мүмкін және бұл жерде адамзат баласы үшін қандай қауіп бар? Өйткен себебі жаһандық ғалымдар жасанды интеллектіні бақылаусыз қолдануға қатысты алаңдаушылықтарын ашық айта бастады. Расында да, қазір ЖИ-ге Эрнест Хемингуэйдің стилінде жаңа роман…
Жалғасын оқу -
«Азулылар» жетегінде кетпе!
Өзіме де обал жоқ. Қиылып сұрап, «келіңіз «акциямен» бетіңізді әрлеп, әжімдеріңізді жұқартып, реңіңізді келістіріп береміз» деген соң құлай кеткенмін ғой. Әдемі болғанды кім жек көрсін әрі бар-жоғы білінбейтін азғантай ақшаға айдай сұлу етеміз дегеніне балаша сенгенім. Сонымен, сұлулық салонына келдім. Қарсы алдымнан жүгіріп шыққан көздері қиылған әп-әдемі қыздардың бірі шай ұсынып, екіншісі қолыма май жағып жұмсартып, аяғымызға массаж жасайтын аппаратын…
Жалғасын оқу