Мәселе
-
Жазда қайда шомыламыз?
Жаз маусымы басталғалы елдің көбі демалысқа шығып, суға шомылғысы келеді. Қалтасы қалыңдар теңіз, мұхит асса, өз елімізді таңдағандар Алакөл, Балқаш және Бурабайға қарай ағылады. Жалпы елордалықтар қайда демалғысы келеді? Түркия, БАӘ, Таиланд, Мысыр сияқты елдерге сұраныс неге көбейді? Бұл туралы мамандардың өзінен сұрағанды жөн көрдік. Азия елдеріне қызығушылық артқан Еліміздің кей өңірлерінде жаз тым ыстық болғандықтан, қазақстандықтардың көбі шетелде – теңіз…
Жалғасын оқу -
Демографиялық қауіптен қалай құтыламыз?
Қазіргі демографиялық саясатымыз фрагментті және нақтыланбаған сипат алуды жалғастыруда. Демография мен көші-қонды басқару функциялары әртүрлі ведомстволар арасында шашыраңқы орналасқан, бұл жүйелі талдау, белсенді жоспарлау мүмкіндігін болдырмайды. Нәтижесінде демографиялық дамудың бірыңғай жүйесі жоқ, іске асырылатын бағдарламалардың тиімділігі төмендейді, институционалдық және аумақтық теңсіздіктер күшейеді. Осыған байланысты мынадай ұсыныстарым бар: Біріншіден, Қазақстан Республикасының демографиялық саясатының тұжырымдамасын әзірлеу және қабылдау. 2011 жылы мемлекеттік демографиялық…
Жалғасын оқу -
Жасанды интеллект журналисті алмастыра ма?
Осыдан үш жыл бұрын, 2022 жылы қараша айында ChatGPT пайда болған кезден бастап мұндай сұрақ жұртты ойландырып келеді. Біреулер жасанды интеллект журналистерді жұмыссыз қалдырады десе, екінші біреулер ол БАҚ-тағы жарнамаға ғана әсер етеді дейді. Үшінші біреулер адамзатты шығармашылық ойлау мен жұмысынан ажыратады деген пікір айтады. Жасанды ойлай аламыз ба? Әлемдегі қағаз газеттерді шығарушылар жасанды интеллекттің ғаламат мүмкіндіктер туғызуымен қатар қаупі…
Жалғасын оқу -
Түзету мекемелерін түзету керек
2023 жылы депутат болып сайланған сәттен бері еліміздегі барлық негізгі түзеу мекемелерін аралап шықтым. Жуырда ғана Батыс Қазақстан облысындағы жағдаймен танысып қайттым. Айтарым – жағдай ауыр емес, өте ауыр. Бүгін шұғыл түрде шешілуі тиіс мәселелерге тоқталғым келеді. Қылмыстық-атқару жүйесінің (ҚАЖ) созылмалы қаржыландырылмауына байланысты бұл саладағы негізгі міндеттердің орындалуы қатерге тіреліп отыр. 2025 жылға ІІМ ҚАЖ комитеті 151,4 млрд теңге сомасында…
Жалғасын оқу -
«Ң» қайда кетті
Үйіміз мектепке жақын болғандықтан, мектеп ауласында өткен түрлі мерекелік думандардың дауысы алдымен бізге жететін. Бір қарағанда жақсы-ақ. Бірақ кешегі іс-шара көңілге кірбің түсірді. Жүргізуші мұғалім: «Балалар, жанағы әнді қайта айтамыз», «Мен жана не дедім?» деп қайталай бергені көңілден бұрын құлаққа түрпідей тиді. Оқытушы әрі мектеп сахнасынан сөйлеп тұрған соң, қазақ тілінің мәйегін бұзбай, тазалығын сақтаса нетті?! Бірақ бұл тілдік қателік…
Жалғасын оқу -
Ақылы жолдың ақшасын айтсақ…
Бүгінде ел бойынша ұзындығы 3900 шақырым болатын 20 бағыттағы ақылы жол учаскесі белгіленген. Бұл жерде жолдың әр учаскесі бойынша әртүрлі тариф те бар. Сонымен, арғысына бармай-ақ, өткен жылдың есебіне үңілсек. Былтыр бюджетке 48 млрд теңге шамасында қаржы түсірген ақылы жолдың ақшасын жауаптылар қалай жаратып отыр? Жол сапасын арттыруды көздейміз деген министрлік биыл тағы қанша ақылы жолды іске қоспақ? «Жыртықты бүтіндейміз»…
Жалғасын оқу -
Бұзақылық қоғамды бұзады
Қазақта «Бір жылыңды ойласаң егін ек, он жылыңды ойласаң ағаш ек, жүз жылыңды ойласаң ұрпақ тәрбиеле» деген сөз бар. Соңғы жылдары елімізде кәмелетке толмағандар мен жастар арасында бұзақылық көбейгені біздің қоғамды қатты алаңдатып отыр. Бұл – тек құқықтық мәселе ғана емес, бүкіл қоғамның рухани-мәдени ахуалын, оның ішінде отбасы құндылығы мен мектептегі тәлім-тәрбиенің әлсірегенін көрсететін әлеуметтік құбылыс. Мәселен, 2025 жылдың алғашқы…
Жалғасын оқу -
Емханада кезек неге көп?
Қазіргі таңда медицина саласының халыққа қолжетімді болуы – маңызды міндеттің бірі. Дегенмен дәрігердің қабылдауына жазылу үшін ұзақ уақыт күту, сағаттап кезекте тұру көптеген тұрғын үшін қалыпты құбылысқа айналған. «Дәрігердің қабылдауына жазылу қиын», «Сағаттап кезек күту керек» деген пікірлер жиі естіледі. Шынында, медициналық көмекке сұраныс жоғары, ал оның көрсетілуі баяу ма? Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының ұсынысы бойынша халық санына шаққанда әр…
Жалғасын оқу -
Жаз жайлауы жоқ қала
Жердің жайын бір білген кісі болса, ол жазда жайлауда, күзде күзеуде, қыста қыстауда, көктемде көктеулікке көшіп отырған ата-бабаларымыз болар. Кезінде мал-жанның жағдайын жайлады десек те, бұл адам баласына ортақ қажеттілік сияқты. Яғни барша адамзаттың жерге, табиғатқа деген құштарлығының көрінісі болса керек. Әсіресе қысы мен жазы бірдей, төрт қабырғаның ішінде өтетін қалалықтар үшін де маңызды. Ьұрындары қаланың шуынан қашып, табиғаттың аясына…
Жалғасын оқу -
Тыңдарманды оқырманға қалай айналдырамыз?
Қоғамдағы пікір алуандығы әдебиет пен өнерде де айқын көрініс табуда. Бірі дініне, бірі тіліне, бірі көзқарасына байланысты кереғар пікір айтып, бірін-бірі терістеп жатқан уақытта әдебиетте де осы секілді қайшылықты пікірлердің болуы заңды. Сондай қайшылықтың бірі айтыскерлер мен жазба поэзия өкілдері арасында болып жатады. Қолына қалам ұстаған кей ғұлама «Уай, айтыскер ме екен? Жайдақ өлең, қу домбырасын дыңғырлатып, айғайлағаннан басқа ештеңе…
Жалғасын оқу