Ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров Үкімет отырысында соңғы жылдары мал шаруашылығы негізгі көрсеткіштер бойынша оң динамиканы көрсетіп отырғанын баяндады. Мемлекет басшысының ауыл шаруашылығы жалпы өнімінің көлемін 2 есеге ұлғайту жөніндегі тапсырмасына сәйкес министрлік саланы дамытуға бағытталған жүйелі шараларды қабылдауда.
«Соңғы жылдары мал шаруашылығы саласы негізгі көрсеткіштер бойынша тұрақты өсім мен оң динамиканы көрсетуде. Ауыл шаруашылығы жалпы өнімінің шамамен 40%-ы осы салаға тиесілі. Биыл 5 айдың қорытындысы бойынша саладағы өндіріс көлемінің өсімі 104,2%-ды құрады. Бұл өсім сойыс салмақтағы еттің көлемін 3%-ға, сиыр сүтін 7,5%-ға ұлғайту есебінен қамтамасыз етілді. Ет өндіру көлемі бойынша ең жоғары көрсеткіштерге Алматы, Ақмола облыстары, ал сүт өндірісі бойынша Солтүстік Қазақстан, Павлодар облыстары қол жеткізді. Ауыл шаруашылығы жануарларының барлық түрі бойынша мал басы тұрақты өсуде. Жыл басынан ірі қара мал басы 23,4%-ға артты, ұсақ мал – 7,8%-ға, жылқы – 12,2%-ға, түйе – 8,5%-ға, құс 2,2%-ға өсті» деп атап өтті министр.
Оның айтуынша, өндіріліп жатқан өнім көлемі ішкі нарықты сиыр және қой етімен толық қамтамасыз етуге, сондай-ақ экспорт көлемін арттыруға мүмкіндік береді. 2024 жылдың қорытындысы бойынша сиыр еті экспорты 1,4 есеге артып, 22 мың тоннадан асса, қой еті 2,2 есеге өсіп, шамамен 18 мың тоннаны құраған. Жыл басынан өңделген мал шаруашылығында өңделген өнімдер өндірісі артқан. Оның ішінде шұжық өнімдері – 11%-ға, ет консервілері – 28%-ға, салқындатылған және мұздатылған қосалқы өнімдер тиісінше 42% және 47%-ға өскен.
Алайда жекелеген өнім түрлері бойынша импортқа тәуелділік мәселесі әлі де өзекті. Осыған байланысты саланың бірқалыпты дамуын қамтамасыз ету мақсатында бірқатар іс-шара іске асырылуда.
«Мал шаруашылығының ет бағыты бойынша асыл тұқымды ІҚМ және ҰҚМ сатып алуға жеңілдетілген несиелеу бағдарламасы іске қосылады. Жылдық мөлшерлемесі 5%-дан аспайтын «ұзақмерзімді» несиелер ұсынылады. Қаржыландыруға деген қажеттілік – 50 млрд теңге. Сол көлемде – 50 млрд теңге – айналым қаражатын қаржыландыру бағдарламасы да іске қосылады. Жылдық мөлшерлеме 5%-дан аспайды. Сүт өнімдері бойынша импортқа тәуелділікті азайту мақсатында министрлік қазіргі заманғы сүт фермаларын салуды 2,5% жылдық мөлшерлемемен СҚО тәжірибесін кеңейту бағдарламасы аясында қаржыландыруда» деп атап өтті министр.
2019 жылы мұндай фермалар саны небәрі 19 болса, бағдарлама аясында қосымша 116 сүт-тауарлы ферманы салу жоспарланған. Қазіргі таңда олардың 69-ы іске қосылып, қалған 47-сі түрлі дайындық сатысында. Ведомство басшысының баяндауынша, бағдарламаның импортты алмастыру мақсатындағы маңызын ескере отырып, облыс әкімдіктері барлық нысанды уақытылы пайдалануға беруді қамтамасыз етуі қажет. Солтүстік Қазақстан облысының тәжірибесін тарату бағдарламасына әлеуетті қатысушылардың бірі – етті мал шаруашылығында австралиялық тәжірибені енгізу жобалары. Бұл жобалардың жүзеге асырылуы жылына 50 мың тоннаға дейін ет экспорттауға мүмкіндік береді.
Ауыл шаруашылығы министрі атап айтқандай, австралиялық тәжірибе негізінде жүзеге асырылатын 14 жобаға 29,3 млрд теңге қарастырылған. Мал шаруашылығының өзге де бағыттары назардан тыс қалған жоқ. Мысалы, соңғы 5 жылда құс еті өндірісін ұлғайту есебінен құс шаруашылығы саласындағы өзін-өзі қамтамасыз ету деңгейі 58%-дан 80%-ға дейін артқан. Алдағы уақытта бұл көрсеткіш толық өзін-өзі қамтамасыз ету деңгейіне жетеді.
