Елімізде Мемлекет басшысының бастамасымен «Келешек мектептері» ұлттық жобасы жүзеге асырылуда. Бұл мектептердің атауы бастапқыда «Жайлы мектеп» деп аталды. Себебі алдымен білім беру саласының инфрақұрылымын дамыту керек болған. Осы мақсатта жаңа мектеп ғимараттары салынып, заманауи жабдықтармен жабдықталды. Ал білім сапасын жақсарту кезеңінде «Келешек мектебі» деп аталды.
Жаңа форматтағы білім ошақтары бұрынғы салынған типтік мектептерге қарағанда мүлдем өзгеше. Біріншіден, олардың аумағы айтарлықтай үлкен, шамамен 15-20 пайызға көлемді етіп салынған. Оқушылар үшін төрт спорт залы, кең аулалары, жайлы сыныптары бар. Сондай-ақ IT технологиялары мен STEM – зертханалары, робототехника бөлмелері, би студиялары, коворкинг аймақтары мен бастапқы әскери дайындыққа арналған бөлек парад алаңдары бар. Ағаш өңдеу, тігін үйірмелері – яғни, ерте кәсіптік бағдар беретін мүмкіндіктер қарастырылған. Ал оқушы орны 2 000 балаға есептелген.
Балалардың сабақ кезіндегі қауіпсіздігіне де көңіл бөлінген. Бұл талап заманауи бейнебақылау және кіруді бақылау жүйелерімен, сондай-ақ кіші және жоғары сыныптарға арналған сәулеттік жобаланған блоктармен қанағаттандырылады. Қажеттіліктері бар балаларға арналған бөлек дәретханалары бар кең сынып бөлмелері бөлінген. Мектептерде лифттер, пандустар, арнайы көрсеткіш белгілер қойылып, психологтар, логопедтерге арналған кабинеттер бар. Жоба аясында барлығы 460 мың оқушы орны ашылады.
Өткен жылдың қорытындысы бойынша жаңа форматтағы 105 мектеп салынды. Ал 2025 жылдың соңына дейін тағы 112 мектеп пайдалануға беріледі. Осылайша, жаңа оқу жылында қосымша 206 мың оқушы орны шәкірттерге есігін айқара ашады.
«Келешек мектептеріне» педагогтерді іріктеуде де өзгеріс болады. Қазіргі уақытта Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, бұл мектептерге жеке басқару жүйесі енгізіліп жатыр. Соған байланысты мұғалімдерді іріктеу қалай болатыны, мектеп басшыларын қалай тағайындау қажеттігі, бұл мектептердің стратегиялық дамуы қалай жүзеге асатыны әзірленіп жатыр, бұл жөнінде TAMS конференциясында педагогтерге кеңінен таныстырылады.
Педагог мәртебесі туралы заңда көрсетілгендей қалалық болсын, ауылдық болсын, гимназия болсын – әр педагог 3 жылда бір рет біліктілігін мемлекет қаржыландыруымен арттыра алады. Осы тұрғыдан алғанда, «Келешек мектептерінің» педагогтері де, қарапайым мектеп мұғалімдері де бірдей негізде оқытылады.
2024 жылы 80 000-нан астам мұғалім тегін біліктілікті арттыру курстарынан өтті. Еліміздің барлық аймақтарында жаңа білім беру нысандарының құрылысы қосымша жұмыс орындарын құруда, әлеуметтік-экономикалық жағдайдың жақсаруына және құрылыс саласының жалпы дамуына ықпал етуде. 2024 жылдан бастап жаңадан салынған мектептерде шамамен 5000 мұғалім жұмыспен қамтылды.
«Келешек мектептерімен» кемінде 3 жыл бойы жұмыс жасалып, аккредитация деңгейіне жеткізіліп, олардың тәжірибесі басқа мектептерді қамтитын болады. Қазіргі уақытта елімізде 6 800-ден астам мемлекеттік мектеп және 800-дей жекеменшік мектеп бар. Осы мектептерге кезең-кезеңімен «Келешек мектептерінің» тәжірибесі таратылатын болады.
Осылайша кезең-кезеңімен бірыңғай мектеп инфрақұрылымы стандартына көшу межеленген. Президенттің тапсырмаларына сәйкес білім беру ортасының сапасын жақсартуы тиіс ғимараттарды күрделі жөндеу, көгалдандыру және көгалдандыру кіреді. Егер бүкіл еліміз бойынша алсақ, 464 білім беру мекемесі күрделі жөндеуден өтті және олардың инфрақұрылымы жақсартылды. 2024 жылғы көктемгі су тасқынынан зардап шеккен отыз бес нысан қалпына келтірілді. 2039 мектепте 3130 заманауи сынып бөлмесі (робототехника, химия, биология, физика және STEM бойынша) жабдықталды. Білім беру инфрақұрылымын қолдау қоры шамамен 100 000 оқушы орны бар 89 мектептің құрылысын қаржыландырды.
Үлкен өзгерістер Астана қаласында да жалғасуда. Жаңа оқу жылы басталғаннан бері Астанада жалпы сыйымдылығы 28 000 оқушыны (екі ауысымда) қамтитын жеті жайлы мектеп пайдалануға берілді. Оқу жылында барлығы 15 жаңа мектеп ашу жоспарлануда.
Өткен оқу жылында рекордтық сандағы мектептер ашылды: жалпы сыйымдылығы 66 000 оқушыны (екі ауысымда) қамтитын 24 мектеп. Осы 24 мектептің 16-сы жайлы мектептер болды. Бұл шаралар үш ауысымда оқыту және білім беру мекемелерінің шамадан тыс тығыздығы мәселесін біртіндеп шешуге мүмкіндік береді.
2025-2027 жылдарға арналған білім беру жүйесін жаңғырту жоспарының аясында жөндеу жұмыстары жоспарланған 22 мектептің тізімі бекітілді. 2025 жылы алты білім беру мекемесі күрделі жөндеуден өтті. Сонымен қатар, биыл 31 000 бала бірінші сыныпқа барды.
Айгүл УАЙС
