Қазақстан мен Финляндия – сенімді серіктес

Кеше Ақордада Елбасы­ Нұрсұлтан Назарбаев­ елімізге мемлекеттік сапармен­ келген­ Финляндия­ Республикасының президенті Саули­ Ниинистёмен­ кездесті. 

Саули Ниинистё мырза қазақ еліне алғаш рет мемлекеттік сапармен келіп отыр. Финляндия соңғы жылдары экономикалық жағынан да, әлеуметтік-саяси тұрғыдан да ең табысты және қарқынды дамыған елдердің қатарынан саналады. Кей­бір сарапшылар суоми елі «қой үстін­е бозторғай жұмыртқалаған» мамыра­жай тіршілікте өмір сүріп жатқанын айтады. Екі елдің бірі­не­ бұйыра бермейтін мұндай жағ­дай­ға олар білімділігімен, еңбек­қор­лы­ғымен жеткен. Инновация­лық­ технологияның тілін еркін меңгеріп, әйгілі «Нокиа» телефонын шы­ғар­ған финдіктерден қазақ­стан­­дық­­тар­дың үйренері аз­ емес. Әрі жасыл экономиканы енгізу жағынан әлем бойынша алдыңғы қатардан көрініп жүрген Финлян­дия­ның тәжірибесі Қазақ мемлекеті үшін аса маңызды. Астанада өтетін халықаралық «ЕХРО-17» көр­ме­­сі­­нің тақырыбы да осы мәсе­ле­ге арналатынын ескерсек, фин президентінің елімізге арнайы шақы­ры­луы тегін емес.

Екі жақты кездесуде Қазақстан мен Финляндияның өзара әріп­тес­тік­ қарым-қатынасы мен ынты­мақ­тас­тық мәселесі сөз болды.

Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың айтуынша, Қазақ­стан Финляндияны Еуро­па­дағы ең маңызды сауда-эконо­ми­ка­лық әріптестерінің бірі санайды. Қос тарап та ынтымақтастық әлеуетін барынша дамытып, барлық салалар бойынша байланысты нығайтуға бейіл.

Жалпы екі ел арасындағы дипло­ма­тия­лық байланыстың негізі алғаш рет 1992 жылы қаланған. 2010 жылы Финляндияның Қазақ­стан­дағы Елшілігі жұмыс істей бастаса, былтыр Қазақ елінің Елшілігі Хельсинкиде ашылды.

Бүгінгі таңда Финляндия мен Қазақстан арасындағы саяси диалог­ белсенді әрі сенімді жүргізіліп келе­ді. Білім, денсаулық, көлік, мәде­ни-гуманитарлық салаларда да­ бай­ла­ныс нығайған. Айталық, елі­міз­де фин капиталы салынған 70-тен астам компания жұмыс істейді. Фин елінің Қазақстан экономи­касына құйған инвестициясы былтырғы жыл­дың қыркүйек айындағы көр­сет­­кіш бойынша 150 миллион АҚШ долларын құраған. Соңғы 1,5 жылда екі елдің басшылары осымен үшінші мәрте кездесуінің өзі ынтымақтастық көкжиегінің кеңейе бастағанын аңғартса керек.

– Қаржы дағдарысының жағым­сыз­ әсеріне қарамастан, біздің сауда-экономикалық істеріміз де қар­қын­ды дамып келеді. Өткен жылдың қорытындысы бойынша­ екі­жақты сауда айналымы 800 млн­ АҚШ долларына жетті. Бұл Қазақ­стан­­ның Солтүстік Еуропаның басқа елдерімен тауар айналымы жиынтығынан 70 пайызға артық көрсеткіш, – деді Қазақстан басшысы.

Елбасы өз сөзінде фин бизнес­мен­де­рін ауыл шаруашылығы және мал шаруашылығы өнімдерін өңдеу­дің­ бірлескен тауарлық өндірісін құруға шақыра келіп, олардың еліміз­дегі жобаларға белсене атсалысуы қос мемлекеттің жарасымды бай­ла­нысын өркендетуге сеп болатынын алға тартты.

Ал Финляндия басшысы Саули Ниинистё өз кезегінде Астанадағы жылы қабылдау үшін Қазақстан Президентіне зор ризашылығын білдіре келе, мұндай жоғары дең­гей­дегі кездесулердің одан әрі жалғасын табатынына сенім білдірді.

Ол Қазақстанды қарқынды дамып келе жатқан мемлекет қатарынан көретінін, бұл халықтың әл-ауқаты жақсарып келе жатқанының нышаны екендігін айтты. Фин басшысы өзімен бірге келген делегацияның құрамында Финляндиядағы іскер топтардың өкілдері бар екендігін, өз салаларында көшбасшы саналатын бұл азаматтар Қазақстанның энергия, су ресурстары, көлік, иннова­­циялық технологиялар, тағы басқа да көптеген салаларын­ өркендетуге үлес қосуға әзір екендігін жеткізді. Сондай-ақ, ол Финляндия өз кезе­гін­де Қазақстанның сыртқы саяси бас­та­ма­ларына, соның ішінде «ЕХРО-2017» халықаралық көрмесін өткізуге қатысты мәселелерге әр­дайым қолдау білдіретініне екпін түсірді.
Екі елдің кездесуі барысын­да­ «жасыл» экономика мен жаңғыр­ту саласындағы серіктестік тура­лы декларация қабылданып, ынтымақ­тас­тық туралы үш меморандумға қол қойылды. Атап айтқанда, Астана­ мен Оулу қалалары арасында бауыр­лас­тық қарым-қатынас орнату тура­лы, «жасыл» экономиканы дамыту мақсатында ҚР Қоршаған орта­ны қорғау министрлігі мен ФР Жұмыс­пен қамту және экономика минис­трлі­гі арасында және ҚР Білім және ғылым министрлігі мен ФР Білім және мәдениет министрлігі арасында білім және ғылым саласын­да­ғы ынтымақтастықты дамыту жөніндегі іс-әрекеттер жоспары-хат­та­ма­сына қол қойылды.

Қымбат ТОҚТАМҰРАТ